Notre Dame' ın Kamburu...

ERDİNÇ AKKOYUNLU / eakkoyunlu@stargazete.com

Eğer hayatı öğrenmek için okunası gereken on roman listesi yapılırsa Notre-Dame’in Kamburu’nun mutlaka o sıralamada bulunması gerekir. Ailesi tarafından Notre- Dame’a kamburluğu ve çirkinliği nedeniyle bırakılan bebeğe, Başrahip Frollo sahip çıkar ve ona Fransızcada eksik, tamamlanmamış anlamına gelen Quasimodo adını verir. Quasimodo, başrahip tarafından kilisenin zangoçu (ibadet zamanlarında kilisenin çanını çalan kişi) olarak görevlendirilir.

Kilisede büyüyen, işi de kilisede olan ve fiziksel görüşünün toplumun geneline göre tuhaf algılanması nedeniyle de kimseyle ilişki kurmayan Quasimodo, iç dünyasında yaşamak zorunda kalır. Kambur doğan Ouasimodo, yüzünün çirkinliğinin yanında bir de ailesinin onu terk ettiği kilisede yazılan kaderi gereğince zangoçluk görevinde çan sesiyle günden güne sağır olur.

İDAM MAHKUMU ESMERALDA

Kambur, sağır, öksüz, zangoç Quasimodo, bir gün güzeller güzeli, çingene Esmeralda ile tanışır. Quasimodo “Esmeralda bana su verdi” cümlesiyle karşılıksız aşka başlarken rahip hayatı sürmekten sıkılan Frollo da Esmeralda’ ya aşık olur. Esmeralda ise o sırada çapkın bir şair olan Gringoire ile (yanlışlıkla çingeneler sokağına girdiği ve çingene kanunlarına göre o giren kişi ölüme mahkum edilmekten ancak evlenerek kurtulacağı için) hayat kurtarmak amacıyla evlidir. Aslında Esmeralda, çapkın subay Phoebus’a aşıktır; Phoebus da Esmeralda’ dan hoşlanmaktadır. Başrahip Frollo ise Esmeralda’ dan aşkına karşılık alamayınca ona tuzak kurar. Esmeralda’ nın aşığı Phoebus ile buluştuğu gece Phobus’ u Esmeralda’ nın bıçağı ile yaralar.

Rahip Frollo ile bencil Phoebus suçu Esmeralda’ nın işlediğini söyleyince toplum “Suçsuzum” diyen çingene yerine “Suçludur” diyen rahip ile subaya inanır. Bu sırada Frollo, onu kurtarabileceğini söyler ama Esmeralda aşık olduğu adam Phobeus’ un kendisini kurtaracağına inandığı için teklifi reddeder. Phobeus ise kendisi gibi bencil nişanlısı Fleur ancak Esmeralda ölürse onu bağışlayacağını söylediği için onun idama mahkumiyetine onay verir. Esmeralda’ yı kurtarmak isteyen çingeneler bunu Quasimodo’ nun yardımıyla başarır. Ancak Phobeus, çingene mahallesini askerleriyle basıp manevi ağabeyi Cloop’ ini öldürmesi üzerine Esmeralda sakladığı yerden ortaya çıkar ve idam edilir. Aşık olduğu kadın suçsuz yere idam edilen Quasimodo, buna sebep olan Rahip Frollo’ yu merdivenlerden iter ve ikisi de ölür. Esmeralda ile Quasimodo’ nun cesedi yıllar sonra birbirine karışmış halde bulunur. 

GÜZELLİK SORUSU ZOR MU?

Notre-Dame’ ın Kamburu yayınlandığında 19’uncu yüzyıl insanına şunu düşündürüyordu: Esmeralda gibi olağanüstü güzel bir kadının etrafını saran ve ölümüne neden olan aşk çemberinde gönlünü çalan da dahil, ona kendi ömrünü verebilecek kadar gerçekten aşık olan kimse yoktu. Esmeralda, aşığının kendisine yaptığı kötülükleri görünce pekala Qasimodo’ yu onun için ölümü göze aldığı andan çok daha önce, eş olarak iç güzelliği nedeniyle seçebilirdi. Peki, gerçekten seçebilir miydi? Günümüzdeki gibi dış görünüşün her şeyden önde tutulduğu bir çağda bu soru çok zor sınıfına terfi etmiş görünürken aslında insanoğlunun yeryüzü macerası başladığından beri bu soru en zor sınıfının birincisiydi; insanın güzelliğe tutkusu değişmediği sürece de öyle kalacak. Ama Quasimodo' ları ölmeden evvel değil de yaşarken de sevgiden hakkınca vermek insanın en erdemli davranışlarından olsa gerek.